Ακροπολη: Ερεχθειον, Ν. Χατζηκυριακος-Γκικας, 1928
METADATA PROVIDER   
 
LEARNING OBJECT PROVIDER  
 
DESCRIPTION
Προσχέδιο με μολύβι σε χαρτί που φιλοτέχνησε το 1928 ο ζωγράφος Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας (1906-1994). Απεικονίζεται το Ερέχθειο στη βόρεια πλευρά του βράχου της Ακρόπολης, ένα πολυσύνθετο κτίριο για τη λατρεία της Αθηνάς και του Ποσειδώνα Ερεχθέα. Διακρίνεται η βόρεια πλευρά του κτιρίου, όπου σχηματίζεται ένα προστώο με τέσσερις ιωνικούς κίονες και η νότια πλευρά με το προστώο στο οποίο οι κίονες αντικαθίστανται από τις Καρυάτιδες. Επίσης είναι εμφανές μέρος του ναού του Παρθενώνα. Ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας γεννήθηκε στην Αθήνα. Γονείς του ήταν ο Αλέξανδρος Χατζηκυριάκος και η Ελένη Γκίκα, η οποία ανήκε σε γνωστή οικογένεια της Ύδρας, το νησί που ο ζωγράφος επισκεπτόταν τα καλοκαίρια και αποτέλεσε συχνό θέμα στα έργα του. Παρακολούθησε τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής κοντά στον Κωνσταντίνο Παρθένη. Συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι, όπου σπούδασε Γαλλική Φιλολογία και Αισθητική στη Σορβόνη, και Ζωγραφική και Χαρακτική στην Academie Ranson με δασκάλους τον Bissiere και τον Δ. Γαλάνη. Η πρώτη του ατομική έκθεση οργανώνεται το 1927 στο Παρίσι στην Galerie Percier, και παρουσιάζεται από τον Maurice Ranyal. Η πρώτη έκθεσή του στην Αθήνα πραγματοποιείται το 1928 με τον γλύπτη Μ. Τόμπρο. Συνεργάστηκε με τον αρχιτέκτονα Δ. Πικιώνη, τον ποιητή Τ. Παπατσώνη και το σκηνοθέτη Σ. Καραντινό στην έκδοση του περιοδικού Το Τρίτο Μάτι (1935-1937). Το 1941 εκλέγεται καθηγητής στην έδρα του Σχεδίου της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, όπου και δίδαξε έως το 1958. Το 1972 εκλέγεται τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και το 1986 επίτιμο μέλος της Royal Academy of Arts του Λονδίνου. Ανακηρύσσεται επίτιμος διδάκτωρ της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1982) και επίτιμος διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1991). Ο Ν. Χατζηκυριάκος-Γκίκας επιδιώκει το άνοιγμα της ελληνικής τέχνης στην Ευρώπη και της αμφίδρομης επικοινωνίας μεταξύ τους. Έργα του ανήκουν σε πολλές ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, καθώς και σε μουσεία όπως η Εθνική Πινακοθήκη και το Μουσείο Μπενάκη στην Αθήνα, το Metropolitan Museum of Art στη Ν. Υόρκη, η Tate Gallery στο Λονδίνο, το Musee d’ Art Moderne στο Παρίσι. Στο Μουσείο Μπενάκη ο ζωγράφος δώρισε το σπίτι και το ατελιέ του μαζί με την προσωπική συλλογή έργων του. Δημιουργήθηκε έτσι η Πινακοθήκη Γκίκα, που λειτουργεί ως παράρτημα του Μουσείου από το 1991. Το έργο του είναι εξαιρετικά πλούσιο και περιλαμβάνει πίνακες ζωγραφικής, σχέδια, γλυπτά, χαρακτικά, κουστούμια, σκηνικά, εικονογραφήσεις, αρχιτεκτονικές δημιουργίες. Χαρακτηριστικά των έργων ζωγραφικής του Χατζηκυριάκου- Γκίκα είναι η ταυτόχρονη παράθεση διαφορετικών επιπέδων, οι κλίμακες, τα γεωμετρικά σχήματα, οι χρωματικές διαφοροποιήσεις, η ρυθμική αρχιτεκτονική οργάνωση της σύνθεσης. Είναι εμφανής η συνάντηση της ζωγραφικής του με την αρχιτεκτονική, καθώς «αναδεικνύει με χαράξεις σχέσεις αναλογιών και αντιθέσεων, για να μεταγράψει το θέμα του σε ένα εύρυθμο αρχιτεκτονικό σύνολο» (Βαλκανά, Κλεάνθη-Χριστίνα, 2012. Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας, το ζωγραφικό έργο του, Μουσείο Μπενάκη). Τα θέματα των έργων του είναι κυρίως νεκρές φύσεις, ατελιέ-εσωτερικά και τοπία. Στην τελευταία θεματική κατηγορία ανήκει και το εικονιζόμενο έργο. Στα έργα του είναι έντονη η αυτοβιογραφική διάθεση. Τα τοπία που αναπαριστά είναι μέρη που ο ίδιος έχει ζήσει, έχει επισκεφτεί και έχει αγαπήσει.

EDUCATIONAL DESCRIPTION
Προτείνεται οι μαθητές να περιγράψουν το εικονιζόμενο σχέδιο και να υποθέσουν την τοποθεσία των κτιρίων που παρουσιάζονται, την ονομασία τους, τη χρήση τους αξιοποιώντας οικείες γνώσεις και εμπειρίες. Με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού είναι δυνατό ακόμη να παρατηρήσουν την τεχνική που χρησιμοποιεί ο ζωγράφος στο συγκεκριμένο έργο του. Στο πλαίσιο εκπαιδευτικής επίσκεψης στην περιοχή όπου διαμένουν οι μαθητές μπορούν να παρατηρήσουν ένα μνημείο ή ένα σημαντικό κτίριο και να επιχειρήσουν να το αναπαραστήσουν σχεδιαστικά. Είναι δυνατό να εκφράσουν προσωπικές εμπειρίες, σκέψεις και συναισθήματα που συνδέονται με αυτό. Μπορούν κατά την παρουσίασή του να αξιοποιήσουν πληροφορίες και από άλλες πηγές για αυτό, γραπτές και προφορικές. Προτείνεται ακόμη οι μαθητές, ιδιαίτερα των μεγαλύτερων ηλικιακών ομάδων, να επισκεφτούν τον ιστότοπο του Μουσείου Μπενάκη: συλλογές και αρχεία και αξιοποιώντας τη δυνατότητα της online αναζήτησης στις συλλογές του, να δουν περισσότερα έργα του Ν. Χατζηκυριάκου-Γκίκα και να επισημάνουν τα χαρακτηριστικά του ζωγραφικού του έργου, τις τεχνικές, τα θέματα. Είναι δυνατό ατομικά ή ομαδικά να επιλέξουν έργα του ζωγράφου με ένα κριτήριο που μπορούν να το συναποφασίσουν και να δημιουργήσουν τη δική τους ψηφιακή συλλογή, δίνοντας έναν πρωτότυπο τίτλο. Ενδέχεται κριτήριο για την επιλογή και ένταξη των έργων στη συλλογή να είναι το θέμα (οι τόποι στους οποίους ταξίδεψε ο ζωγράφος στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, οι νεκρές φύσεις, οι μορφές και τα κτίρια στην αρχαία Ελλάδα) αλλά και η τεχνική που επιλέγει κάθε φορά (όπως μολύβι σε χαρτί, σινική μελάνη σε χαρτί, χρωματιστά μολύβια σε ακουαρέλα, μελάνι με πενάκι).


LEARNER CHARACTERISTICS
EDUCATIONAL CONTEXT
TYPICAL AGE RANGE
9 - 18
INTENDED END USER
SPECIAL NEEDS
ADDITIONAL INFORMATION
LEARNING OBJECT PROVIDER
Benaki Museum
METADATA PROVIDER
Photodentro Cultural
QUALITY SEALS OF LEARNING OBJECT
Μουσείο Μπενάκη (Μουσείο Μπενάκη)
QUALITY SEALS OF METADATA
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
CLASSIFICATION
LEARNING RESOURCE TYPE
SUBJECT AREA
Visual Arts Education Visual Arts EducationVisual Arts Education > Painting PaintingPainting
TEACHING APPROACH
cognitivist > direct instruction
cognitivist > inquiry learning
EDUCATIONAL OBJECTIVE
cognitive > process > to understand
cognitive > process > to think critically and creatively
psychomotor > to adapt and perform creatively
CONTRIBUTION
LEARNING OBJECT CONTRIBUTORS
subcontract leader / coordinator: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
METADATA CONTRIBUTORS
metadata author: ΜΑΡΙΑ ΚΟΥΚΛΑΤΖΙΔΟΥ, ΜΑΡΙΑ ΒΛΑΧΑΚΗ
metadata validator: ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΡΟΣΔΟΣ
LEARNING OBJECT / METADATA LICENCING & PUBLISHING
licensor: Μουσείο Μπενάκη
publisher: Μουσείο Μπενάκη
metadata licensor: ΙΕΠ
metadata publisher: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
QUALITY SEALS  
seal image metadata seal image
LICENSE