ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ: Α)Οι μαθητές μας αρχικά ακούν την πρώτη στροφή από το λαϊκό τραγούδι του Τ. Μουσαφίρη «Μια ζωή πληρώνω αμαρτίες αλλωνών». Υπογραμμίζουν τη φράση «πληρώνω αμαρτίες». Τους ρωτάμε αν έχουν ακούσει παρόμοιες φράσεις, όπως «Τι αμαρτίες πληρώνω;», «Όλα εδώ πληρώνονται», «αμαρτίες γονέων παιδεύουσι τέκνα» ή «άφεση αμαρτιών». Μετά αντλούμε από το διαδίκτυο πληροφορίες. Το «συγχωροχάρτι» ή αλλιώς «μετριότης», στα λατινικά indulgentia, ήταν ένα έγγραφο το οποίο βεβαίωνε άφεση αμαρτιών και χορηγούνταν έναντι χρημάτων. Στη συνέχεια συζητούμε πώς η ίδια η χρήση της γλώσσας αποτελεί ιστορική πηγή. Η φράση «τι αμαρτίες πληρώνω;» σημαίνει μεταφορικά «γιατί βασανίζομαι;» Αναμφισβήτητα έχει αντληθεί από την εκκλησιαστική ζωή, όπως και εκατοντάδες άλλες, οι οποίες στο πέρασμα των αιώνων έχουν παγιωθεί μέσα από την ευρεία χρήση τους (π.χ. «στο κάτω-κάτω της γραφής» κ.α.). Άρα, συνειδητοποιούν πώς λειτουργεί ο «μηχανισμός» των σημασιολογικών μεταβολών στη γλώσσα (κυριολεξία> μεταφορά). Β) Άλλο ένα παράδειγμα για τη «σημαντική» λειτουργία της γλώσσας είναι ο όρος «μετριότης» γι’ αυτή την τυπολογία κειμένων. Αυτά άρχιζαν με τη φράση «Η μετριότης ημών..» επειδή ήταν πατριαρχικά και συνοδικά (τα υπέγραφε Σύνοδος- συλλογικός θεσμός- επισκόπων). Τα αντιπαραβάλουμε λοιπόν με τα αντίστοιχα κείμενα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, τις ιντουλγκέντσιες, και τη φράση “Ego te absolvο”, δηλαδή «Εγώ σε συγχωρώ». Γ) Τέλος, σχολιάζουμε τον όρο «χατζή» συσχετίζοντάς τον με το πλήθος των επωνύμων π.χ. Χατζηνικόλας/ Χατζηνικολάου. ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ: Συζητούμε με τους μαθητές μας για τη διαφορά ως προς το θεολογικό περιεχόμενο των «συγχωροχαρτιών» μεταξύ της Ορθόδοξης και της Καθολικής Εκκλησίας εστιάζοντας στο δέκατο άρθρο του Συμβόλου της Πίστεως «῾Ομολογῶ ἕν βάπτισμα εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν». Στην Ορθόδοξη Εκκλησία απουσιάζει πλήρως η θεολογική βάση του Καθαρτηρίου, των θανάσιμων αμαρτημάτων και του πλεονάσματος των καλών πράξεων των Αγίων, που αποτέλεσαν τη βάση για τα συγχωροχάρτια που χορήγησε η Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Παρ' όλα αυτά, ένας περιορισμένος αριθμός Πατριαρχών της Ορθόδοξης Εκκλησίας, κυρίως στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, εξέδωσε σε άγνωστο αριθμό έντυπα που ονομάζονταν συγχωροχάρτια, συγχωρητικές ευχές ή και μετριότητες. Α) Αναζητούμε μαζί με τους μαθητές μας την αλήθεια γι’ αυτά διασταυρώνοντας «διαδικτυακές» πληροφορίες. Β) Διερωτόμαστε γιατί κατ' εξαίρεση και μόνο για το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων δόθηκε το προνόμιο διανομής μεγάλου αριθμού τέτοιων εντύπων για τους «χατζήδες». Γ) Συσχετίζουμε το μαθησιακό αντικείμενο με τη βιωματική παρατήρηση των Ευχών «Υπέρ Υγείας» και «Υπέρ Αναπαύσεως».